Συγκεντρωτικά οι απαντήσεις στα ερωτήματα που αφορούν το υδατικό της Θεσσαλίας

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΟ ΥΔΑΤΙΚΟ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

1ο Ερώτημα: Ποια είναι η θέση σας για τα έργα αυτά, εάν συμφωνείτε με την ολοκλήρωσή τους, σε τι ενέργειες προτίθεστε να προβείτε κατά τη θητεία σας για την ολοκλήρωση των έργων αυτών και την ενεργειακή – καταρχήν – αξιοποίησή τους και αν όχι τι προτείνετε να γίνει με τα έργα αυτά. 

Στη θεωρητική περίπτωση που αυτό δεν γίνει εφικτό (για διάφορους λόγους), ποια είναι η εναλλακτική πρόταση που θα προτείνατε, σε πόσο χρόνο θα ήταν εφικτή και με ποιο κόστος; 

Απάντηση: Ξεκινάτε την ερώτησή σας με την παραδοχή ότι τα δύο αυτά μεγάλα έργα είναι η μόνη διέξοδος στο υδατικό πρόβλημα, ενώ πλήθος μελετών (ανεξάρτητων) δείχνουν ότι το πρόβλημα της Θεσσαλίας δεν είναι η ανεπάρκεια υδατικών πόρων, αλλά η κακοδιαχείριση τους. Η ίδια η Θεσσαλία μπορεί να καλύψει τις υδατικές της ανάγκες, αρκεί να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα. Βασικός στόχος πρέπει να είναι η μερική αξιοποίηση του χειμερινού πλεονάσματος νερού. 

Στη δεύτερη ερώτησή σας λοιπόν υπάρχει εναλλακτική διέξοδος. Με την ολοκλήρωση των αντιπλημμυρικών έργων και των έργων διανομής, την υποστήριξη των αγροτών άμεσα για βελτίωση των συστημάτων άρδευσης και ουσιαστική διαχείριση των υδάτων που υπάρχουν θα μπορούσε στη διάρκεια της θητείας της νέας περιφερειακής αρχής και με λιγότερο από το 40% του κόστους των έργων που προβλέπονται, να λυθεί ένα μεγάλο μέρος του προβλήματος. Αν μάλιστα γίνει μια συντονισμένη παρέμβαση στον αγροτικό τομέα είναι δυνατόν η κατάσταση να αντιστραφεί. Το οξύτατο πρόβλημα έλλειψης νερού στη Θεσσαλία είναι επιλύσιμο. Ο εκσυγχρονισμός και η συντήρηση των αρδευτικών δικτύων, η κοστολόγηση του νερού με βάση τη χρήση του, η επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση του νερού, η κατασκευή έργων ταμίευσης και τεχνητού εμπλουτισμού, ο σταδιακός περιορισμός των υδροβόρων καλλιεργειών είναι μερικά από τα πιο βασικά μέτρα προς αυτή την κατεύθυνση.

2ο Ερώτημα: Επειδή το θέμα απασχολεί τη Θεσσαλία εδώ και πολλά χρόνια, πήρατε τα προηγούμενα χρόνια όσοι ήσασταν στο Περιφερειακό Συμβούλιο κάποιες θεσμικές πρωτοβουλίες και ποιες; 

Δεδομένου όμως ότι εξακολουθεί να είναι επίκαιρο και ώριμο: πώς σκέπτεστε να το αντιμετωπίσετε άμεσα και μεσοπρόθεσμα την επόμενη 5ετία και ποια είναι η άποψή σας για τη δημιουργία ενιαίου φορέα διαχείρισης νερού. Ποιοι είναι οι άξονες στους οποίους βασίζεται η τυχόν ιδέα-πρότασή σας για ένα ενιαίο φορέα διαχείρισης υδάτων στη Θεσσαλία και πώς προτίθεστε να τεκμηριώσετε και να προωθήσετε στο αρμόδιο Υπουργείο (ΥΠΕΚΑ), την πρότασή σας;

Απάντηση: Η Οικολογική Θεσσαλία δεν προήλθε από παρθενογένεση. Τα προηγούμενα χρόνια τα μέλη της έχουν αναλάβει σημαντικές πρωτοβουλίες για να τεθεί το ζήτημα στις σωστές του βάσεις και να αναδειχτεί η αλήθεια για την καπηλεία του από τις εκάστοτε αρχές. Συμμετείχαμε στη διαβούλευση των Σχεδίων Διαχείρισης λεκανών Πηνειού και Αχελώου, όπου αναδείξαμε τα προβλήματα που είχαν οι μελέτες και τα εναλλακτικά σενάρια που (σκοπίμως;) δεν εξετάστηκαν. Στη συνέχεια συμμετείχαμε στις συνεδριάσεις της επιτροπής περιβάλλοντος της περιφέρειας Θεσσαλίας, όπου και υποβάλλαμε εναλλακτικές προτάσεις που ακυρώνουν τα επιχειρήματα των μελετητών. 

Σε ό,τι αφορά το δεύτερο ερώτημά σας για την αναγκαιότητα ενός ενιαίου φορέα διαχείρισης του νερού στη Θεσσαλία, η απάντηση έρχεται αβίαστα. Όχι μόνο τα διοικητικά προβλήματα που βιώνουμε κάθε χρόνο το επιβάλουν αλλά είναι και μια απαίτηση της οδηγίας για τα νερά από τη στιγμή που ενοποιήθηκε όλη η Θεσσαλία σε μια λεκάνη απορροής. Είναι προφανές ότι για τη σωστή και αποτελεσματική εφαρμογή των όποιων μέτρων απαιτείται ο συντονισμός και η εύρυθμη λειτουργία όλων των αρμόδιων φορέων και προπαντός η συνεργασία τους με τους χρήστες του νερού, δηλαδή τους αγρότες. Μόνο με τη σύσταση ενός Ενιαίου Φορέα Διαχείρισης Υδάτων και τη λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων για πλήρη εφαρμογή της οδηγίας πλαίσιο 60/2000 περί υδάτων της Ε.Ε. μπορεί να επιτευχθεί η υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου διαχείρισης που θα λύνει τα προβλήματα. 

3ο Ερώτημα: Έχετε συγκεκριμένη πρόταση για ένα τέτοιο έργο; Με ποια κριτήρια θα προτείνατε την ένταξη ενός τέτοιου έργου και με ποιες διαδικασίες θα συνθέτατε τις συγκρουόμενες τοπικιστικές επιδιώξεις;

Απάντηση: Εμείς στην Οικολογική Θεσσαλία ξεκινάμε από άλλη αφετηρία όταν σκεφτόμαστε τα συσσωρευμένα προβλήματα στο υδατικό. Για εμάς είναι παράλογο μια περιοχή που πλημμυρίζει κάθε χρόνο να κινδυνεύει με ερημοποίηση. Όμως η αλόγιστη χρήση των υδάτων της Θεσσαλίας μαζί με άλλα προβλήματα έχει ως συνέπεια σήμερα να παρατηρείται σημαντικότατη εποχιακή ανεπάρκεια νερού. 

Όπως εύκολα γίνεται αντιληπτό όλα αυτά δεν λύνονται με ένα μόνο έργο, όταν μάλιστα το κόστος του είναι τόσο μεγάλο. Εμείς υποστηρίζουμε ότι, πριν ξεκινήσουμε να συζητάμε για τέτοιου κόστους και αναντίστρεπτων περιβαλλοντικών επιπτώσεων έργα, όπως αυτά της εκτροπής, πρέπει να ορίσουμε σαφώς το πρόβλημα. Κι αυτό δε γίνεται χωρίς πρώτα: 

• Να καταγραφούν λεπτομερώς τα συνολικά χιλιόμετρα υπογειωμένου αρδευτικού δικτύου καθώς και το ποσοστό τους επί του συνολικού μήκους του αρδευτικού δικτύου. 

• Να καταγραφούν λεπτομερώς τα συστήματα άρδευσης και να εξεταστεί σε τι ποσοστό χρησιμοποιείται η στάγδην άρδευση. 

• Να καταγραφούν λεπτομερώς όλες οι γεωτρήσεις. 

Ακόμα και οι τοπικές αντιδράσεις θα καμφθούν όταν:

• Ολοκληρωθούν τα έργα ταμίευσης που περιμένουν χρόνια. 

• Εκσυγχρονιστεί στο έπακρο το αρδευτικό δίκτυο, για να περιοριστούν οι απώλειες στη μεταφορά του νερού.

• Εκσυγχρονιστούν οι μέθοδοι άρδευσης, για να ελαχιστοποιηθούν οι απώλειες νερού.

• Εκσυγχρονιστεί το υδρευτικό δίκτυο της Θεσσαλίας, για να περιοριστούν και εκεί οι απώλειες. 

• Χρησιμοποιηθεί το νερό που βγαίνει από τους βιολογικούς καθαρισμούς, για να καλυφθούν ορισμένες αρδευτικές ανάγκες.